Ïðî÷èòàíèé :  577
|
Òâîð÷³ñòü |
Á³îãðàô³ÿ |
Êðèòèêà
ÍÀ ²ÃÎÐÅÂ²Ì ÏÎ˲
Îé ó ïîë³ òà ñòåðíèñòîìó,
íà ñòàðîìó Äåðåâëÿíèñòîìó,
ÿâîðè ñòîÿòü, ãîéäàþòüñÿ,
ùå é â³òðàìè óìèâàþòüñÿ.
Òàì Ñâàðîã ñõèëèâñü íàä ñòåðíÿìè,
âêóòàâ ãîëîâó òóìàíàìè
³ âîðóøèòü òèõî â³ÿìè,
ìîâ ë³ñàìè â á³ë³ì ³íå¿.
Òèõî â³ÿìè â³í ñêî÷óº
ñëüîçè, òóãîþ ðîçòîïëåí³,
ùî ëèøàþòüñÿ îçåðàìè
ó äîëèíàõ ñåðåä çåëåí³
òà é êóðÿòü äî ñîíöÿ âîäàìè
â ðàíêè á³ë³, òåïë³, òðàâíåâ³.
Ñâàðîã êàæå òèõèì ãîëîñîì,
à ñàäêè ñêð³çü çàäèìèëèñÿ
ó öâ³òó ãóñò³ì, âèøíåâîìó,
³ âèøíåâèì öâ³òîì âñèïàëèñü,
íà÷å ð³êè, âóñà áîãîâ³:
- "ßâîðè òâåðä³, êðÿæèñò³¿,
âè ñó÷êàìè ïîïðîáèâàí³,
ìîâ ñòð³ëü÷àñòèìè ïåðóíàìè,
ïðîêàæ³òå ìåí³ ñóðìàìè,
õòî ãîëîñèòü îòî ñåëàìè?
Âàø³ ñóðìè íàãîòîâëåí³,
³ç ÿð³â êðóòèõ çìóðîâàí³,
íà ñòåïàõ ìî¿õ ïðîñòÿãíåí³!"
ßâîðè ìîâ÷àòü, ãîéäàþòüñÿ,
à ñòåðíÿ øåïî÷å øåëåñòîì:
Ïîëîâåöüê³ îðäè ¿õàëè ñòåïàìè,
ëîâèëè ñïèñàìè çîð³ âå÷îðàìè;
ïîëîâåöüê³ îðäè ¿õàëè ë³ñàìè,
ñîíöå ïîâòèêàëè çëîòíèìè ñòð³ëêàìè:
é çàþøèëî êðîâ'þ õóñòêó ìîëîäèö³...
Íå ç â³äðàìè ñòàëà âîíà ï³ä âåðáîþ -
äèòèíó âìèâàëà ãîñòðîþ âîäîþ:
"Ïîãîéäí³òüñÿ, âåðáè, ïîíàä áåðåãàìè,
ðîçñòóï³òüñÿ ñåëà ç á³ëèìè õàòàìè,
ÿ íåñó äèòèíó íà ÷îðí³ ìàéäàíè,
õàé çîçóë³ ñèâ³ êóþòü íàä äâîðàìè...
Íà ÷îòèðè áîðè íàñóíóëè õìàðè,
é íèìè áëèñêàâèö³ íîæ³ ñïîëîñêàëè;
áðÿçíóëè ç³ðíèö³ ³ íà ñõîä³ â ïîë³,
à â äèìó, òóìàí³, çà³ðæàëè êîí³;
áëèñíóëè íîñàìè êðóêè íà ìîãèëàõ,
ï³ä êðèëà ñõîâàâøè çíèæåí³ äîëèíè,
é âèëèñêóº ì³ñÿöü ó ïòàõ³â íà êðèëàõ
³ êàïຠç êðèë ¿õ íà ÿð òà íà íèâè...
À ìóæ ì³é ïî¿õàâ âîëî÷èòè, çíàþ,
àæ íà Ñÿí â³ä êîíåé êîïèòà ëóíàþòü...
² ãîðå, ãîðå ñåðöþ ³ ëþäñüêîìó çîðó,
ñòðàøíî ìîâèòü ñëîâî ó ñâ³ò, ÿê ó íîðó:
âäàðèëè ãàðìàòè ìîñêîâñüê³ ç-çà Äîíó
òà é øëÿõ ïåðåáèëè, â çåìëþ óâàëèëè,
ïîâáèâàëè êîí³, äðóæèíó ïðèáèëè,
éîìó òåìí³ áðîâè ïðèñèïàëè ïèëîì,
à áîðîíà âïàëà Áîãîâ³ äîêîðîì,
çóáêîì ó÷åïèâøèñü â íåáîñõèë íàä áîðîì,
òà é âèñèòü íà íåá³ íà ï³âí³÷ çóáêàìè,
ðîçãîéäàíà ëþòî ñí³æíèìè â³òðàìè,
â³ä ÿêèõ àæ çóáè äîâã³ ðîçïåêëèñÿ
é íà íåá³ ç³ðêàìè ðÿñíî çàéíÿëèñÿ...
À âæå æ, ÿê ðåâíóëè ç Äàðèíö³ ãàðìàòè
³íø³¿ ìîñêîâñü곿 ³ â äðóãó ïîðó,
òî êèíóëè ìóæà íà ïðîñò³ð ïðîêëÿòèé,
íà çóáêè âîãíåíí³, âèñî÷åííî âãîðó, -
òà é âèñèòü íà íåá³ ðàòàé ç áîðîíîþ
íàä çåìëåþ é ìîðåì, ðàíàìè ðîçäåðòèé,
êðîâ'þ çàëèâຠϳâí³÷ ç Êîëèìîþ
³ íà ÷îðíèé Çàõ³ä ò³íü êëàäå â³ä ñìåðòè..."
Íà ãîë³ ìàéäàíè âèéøëà ìîëîäèöÿ
é, ïîñòàâèâøè ñèíà òàì ó êðèâàâèö³,
ç ìóêîþ ãóêíóëà: "Ëëº êðîâ áåç óïèíó,
íå ïîêèíü çàêëÿòó, ðîçï'ÿòó Êðà¿íó!.."
Òèõèé øåï³ò çíèê íàä ñòåðíÿìè
à Ñâàðîã âîðóøèòü â³ÿìè,
ìîâ ë³ñàìè â á³ë³ì ³íå¿:
òèìè â³ÿìè â³í ñêî÷óº
ñëüîçè, òóãîþ ðîçòîïëåí³,
ñòàþòü ñëüîçè ò³ îçåðàìè
ó äîëèíàõ ñåðåä çåëåí³
òà é äèìëÿòü äî ñîíöÿ âîäàìè
â ðàíêè á³ë³, òåïë³, òðàâíåâ³...
À ç ãîëèõ ìàéäàí³â êðè÷èòü ìîëîäèöÿ,
äî â³ê³â Òðîÿíà, áî ùå âñ³ì íå äîñèòü!..
³ä áîðîíè íåáî êðîâ'þ ÷åðâîíèòüñÿ
êðîâ'þ ϳâí³÷ ÷åðâîíî çàíîñèòü!..
ÑÊÈÒÑÜʲ ÂÎÃͲ (ïîå糿). Õàðê³â, ÄÂÓ, 1925; ²Ç-Ï²Ä Ñ²ÒÓ. Íüþ-Éîðê, Óêðà¿íñüêà â³ëüíà àêàäåì³ÿ íàóê ó ÑØÀ, 1954, ñ. 284-286.
|
|
