Ïðî÷èòàíèé :  3786
|
Òâîð÷³ñòü |
Á³îãðàô³ÿ |
Êðèòèêà
ÓÐÈÂÊÈ ²Ç ÏÎÅÌÈ "ÊвÇÜ ÁÓÐÞ É ÑͲÃ"
Ï ð î ë î ã
Ñóõîãî ñí³ãó ñèâ³ ç쳿
Øèïëÿòü ó ñèí³é ñàìîò³,
² ñêîðáíå äåðåâî ÷îðí³º,
ßê ò³íü ëþäèíè íà õðåñò³.
Êîìó ³ ùî òâîÿ ñêîðáîòà
² ñí³ã òâ ñàìîòè?
Õ³áà òâ³é á³ëü äð³áíèé - Ãîëãîôà?
Õ³áà ñëîâà òâî¿ - õðåñòè?
Õ³áà â êèïó÷îìó ïðîñòîð³
Òè ñïðàâä³ õòîñü ³ ñïðàâä³ ùîñü?
Õ³áà â òâî¿ì ìèøèí³ì ãîð³
Ó ïóðïóð ùàñòÿ îäÿãëîñü?
Õ³áà òâîÿ äàðåìíà ïîñòàòü
Òîá³ ñàìîìó íå ÷óæà?
Õ³áà íå ì³ñò îáëóäíèé ìîñòèòü
Òâîÿ çàáëóêàíà äóøà?
Ñë³ïåöü, ùî áà÷èâ íà Ïàòìîñ³
Çâ³ðèíèé ëèê òâî¿õ áîã³â,
Íåâæå òåáå âåäå ùå é äîñ³
ϳä äèêèé, ï³ä îõðèïëèé ñï³â?
Êóäè òè éäåø êð³çü þíó áóðþ,
Êóäè òè éäåø, êóäè òè éäåø?
Ïîãëÿíü: ó äàëèí³ ïîíóð³é
Ðîçêðèëèñü ïàùåêè ïîæåæ:
1
² â³í ââ³éøîâ ó ãîðîä.  äâà ðÿäè
ñòàðö³ ñèä³ëè, ³ îáðóáêè í³ã,
îáð³çêè ðóê ç÷îðí³ë³, ñèí³ é æîâò³,
ìîâ êðàìàð³ áåçñòèäí³, ïðîñòÿãàëè.
- Êóï³òü öþ ÿìó ÷îðíó çàì³ñòü íîñà!
- Ö³ ìèëèö³!
- Ö³ ðàíè!
- Öå øìàòòÿ,
äå ùîñü ïîâçå é âîðóøèòüñÿ!
- Öåé ãîëîñ,
ùî ìîëèòüñÿ çà âàñ ³ çà áàòüê³â
³ âàøèõ ä³òîê ïðîêëèíຠñòèõà!
- Êóï³òü ó ìåíå: äåøåâî â³ääàì
ñâ³é ñèô³ë³ñ. Íàéøîâ éîãî ï³ä òèíîì,
êîðîíîþ Âåíåðè óâ³í÷àâ,
ïîëèâ éîãî êð³âöåþ - íå ñâîºþ -
³ òðîí éîìó çðîáèâ ç äèòÿ÷èõ ñë³ç!
- Êóï³òü, ïàíè÷ó, ãîëîä. ³í ó ìåíå
çîâñ³ì äîìàøí³é: çóáè ï³äïèëÿâ
éîìó ÿ ñàì. Ñëóæèòü íà çàäí³õ ëàïêàõ
ðîçïå÷åíèì çàë³çîì íàó÷èâ -
àëå òåïåð ³ ïàëè÷êà çâè÷àéíà
éîãî ñìèðÿº, ÿê ìàã³÷íèé æåçë.
- Êóï³òü ó ìåíå õîëîä. ³í âåñåëèé
³ ñïðèòíèé. Ïîäèâ³òüñÿ, ÿê ïëèãà
³ ùèðèòü çóáè, - çîâñ³ì íà÷å êëîóí
ç ãîðøêîì íà ëèñ³é ãîëîâ³...
- Êóï³òü
ìåíå ñàìó. ß ùå çîâñ³ì ìàëåíüêà,
ùå ñâ³æåíüêà. Îòîé ïîâàæíèé ïàí
â ïåíñíå ç ïîðòôåëåì ÷îðíèì ï³ä ðóêîþ
ïîñâ³ä÷èòü âàì...
....................................................................................
- Ïîäàéòå æ âè ìåí³,
ãîëóá÷èêè ñèçåíüê³!
(Íà êîë³íàõ
ñòðàøíî¿, á³ëîîêî¿ ïîòâîðè
äèòÿ ñèäèòü áë³äå ³ ÷îðíîîêå,
â³äñï³âóº íå çàâøå â òîí: "Ïîäàéòå", -
³ ÿáëóêîì ãóëÿºòüñÿ ãíèëèì).
"Ùî æ âàì ïîäàì, áðàòè ìî¿ ³ ñåñòðè,
à âàñ ÿêîþ ê³ñòêîþ âäàâëþ,
ùî ìð³ºòå ïðî ïîí³ òà Ñï³íîçó
³ ç åñòåòè÷íèõ, ïåâíå, ì³ðêóâàíü
íå äèâèòåñü íà ãîëèõ í³ã îáðóáêè?
Êðè÷àâ ÿ íåáó, - íåáî ñóïîê³éíå
ñèí³ëî, ÿê ³ ëè÷èòü Áîæ³é òâåðä³,
³ ñîíöå, ìîâ çàâåäåíà ìàøèíêà,
õîäèëî, ãëóçóâàëî ç Ãàë³ëå¿â
³ ãð³ëî ïàðàçèò³â ³ êâ³òêè".
....................................................................................
"À áóâ ó ìåíå áðàò. Áóëà ñåñòðà.
ß ç íèìè â íàäâå÷³ðí³é ñèçèé ÷àñ
âñëóõàâñÿ â êàçêó, ÿê çáóäèâ Ìèçèí÷èê
ó òåìí³ì ë³ñ³. Ãíàâñÿ Ëþäî¿ä,
äåðåâà ñêàëèëè êðèâàâ³ çóáè,
ñîâà ñòîãíàëà íà âåðõó ÿëèíè,
òâåðäî¿ é íåðóõîìî¿, ÿê ìðåöü.
Õëîï'ÿ ìàëåñåíüêå á³ãëî... Òð³ïîòàëî
áåçâëàäíå ñåðöå...
- Àõ, ñêàæ³òü, áàáóñþ,
â³í óòå÷å?
- Îò òàì, ó ò³é õàòèí³,
äå îãíèê ñâ³òèòüñÿ, òàì äðîâîðóá
æèâå. ³í äîáðèé. ³í éîãî ñõîâàº.
- ³í, ìîæå, íàâ³òü ÷àð³âíèê, áàáóñþ?"
Ìèçèí÷èêó! Øóêàé æå äðîâîðóáà,
³ âèðîñòåø - ³, ìîæå, é ñàì çðóáàºø
çëîâ³ñí³ ñîñíè, ùî äî òåáå ñêàëÿòü
êðèâàâ³ çóáè... Õëîï÷èêó ìàëèé!
....................................................................................
4
Áëèñêó÷³ ãîðè àíòðàöèòó
² ãîëîñè á³áë³îòåê.
² â³í íàðåøò³ ñêèíóâ ñâèòó,
̳é ð³äíèé áðàòèê, ì³é àöòåê.
Ñï³âàþòü ëþäè ³ êîëåñà,
Ï'ÿí³º ñîíöå áåç âèíà.
² äå äð³ìàëè ñð³áí³ ïëåñà,
Òàì îêåàíó ãëèáèíà.
Íåõàé íàä ìåðòâèìè æàëîáà
Ó ïîõîðîííèé òðóáèòü ð³ã,
Íåõàé çíåìîæåíà ͳîáà
ijòåé îïëàêóº ñâî¿õ.
Àëå íà ì³äíîìó ìàéäàí³,
Äå ñë³ä îãíþ ³ ò³í³ áóð,
ѳÿº â â³ùîìó òóìàí³
Ñèìôîí³ÿ ìóñêóëàòóð.
....................................................................................
6
Çàêîïàíî - à ç-ï³ä çåìë³ ÷îëî
² ïàñìî êó÷åðÿâîãî âîëîññÿ
Âèäí³ºòüñÿ (...Ñï³âó÷å ñîíöå éøëî,
² êîíèêè áðèí³ëè ñòîãîëîñ³...)
³í ñïèòü, ìàòóñþ. Ðîçñ³äëàé êîíÿ,
Íàï³é éîãî ñòóäåíîþ âîäîþ...
Òè áà÷èø: ÷îðíó áðàìó â³ä÷èíÿ
Òâ³é ñèí, òâ³é ñèí êðèâàâîþ ðóêîþ.
Òè ïàì'ÿòàºø: â³í òàêèé ïðîñòèé,
² íà íîãàõ éîãî áðóäí³ îáìîòêè...
Òè ïëà÷åø? Òè õèòàºøñÿ? Ïîñò³é,
Óæå òâ³é äåíü - óæå òâ³é äåíü êîðîòêèé!
7
Ó ìåíå "Êîëîñêè"...
- À ÿ "³íîê"
Òàê äåøåâî íà ÿðìàðêó êóïèëà.
- Êîëè á ìåí³ ä³æäàòèñü ÷îá³òîê,
Òî, ïåâíå, é ÿ á äî øêîëè âæå õîäèëà.
À ÿ, - Ïàâëóñü ïîâàæíî äîêèäà, -
ß çíàþ "î". Ó ìåíå âæå é øòàíè º.
Ó ìåíå áóäóòü âóñè é áîðîäà,
² ÿ òîä³ ïîñâàòàþ Ìàð³þ.
- Íàùî òîá³?
-À ùîá ìíå âíî÷³
Íàäâ³ð âîäèëà. Òà é íóäüãà ñàìîìó!..
² ¿ì öâ³ðêóí ñï³âຠíà ïå÷³,
² ñíÿòüñÿ ¿ì êíèæêè òà êàëà÷³,
² øåëåñòèòü ïî-äðóæíüîìó ñîëîìà.
Øåâ÷åíêî îæèâຠíà ñò³í³
² ñõîäèòü äî ïîñíóëî¿ ìàëå÷³,
² øåï÷å ¿é ó äîáð³é òèøèí³
Ñâî¿ ã³ðê³, ñâî¿ ñîëîäê³ ðå÷³.
² õòîñü áåçìåæíî ïðîñòèé òà ÿñíèé
Ðîçïîâ³äà ïðî êîâàëÿ Áàñ³ìà,
² áäæ³ë âñåñâ³òí³õ çîëîòàâèé ð³é
¯ì áëèñêຠö³êàâèìè î÷èìà.
² äðîòè íåâèäèì³ ïðîñòÿãëèñü
Ïîì³æ ñâ³òàìè, ÿê åîëüñüê³ ñòðóíè,
² ç íåâ³äîìèõ, ãîëóáèõ óçë³ñü
Îòàðè éäóòü ïîâàæí³ é á³ëîðóíí³.
Áëàãîñëîâåí ìîëî÷íèé äàëüí³é øëÿõ,
Ùî ðâå ñåðöÿ ³ â³äêðèâà ïîõîäè!
Òóò, íà çåìë³, íà ðàä³ñíèõ ïîëÿõ
Ðîñòóòü æèòà ³ þíèé â³òåð õîäèòü.
1923
|
|
