Ïðî÷èòàíèé : 2782
|
Òâîð÷³ñòü |
Á³îãðàô³ÿ |
Êðèòèêà
ÒÐÈ ÁÀËÀÄÈ
ËÅÌÁÅÐÇÜÊÀ ÊÀÒÀÑÒÐÎÔÀ 1826 Ð.
“Äíÿ 14 ëèïíÿ 1826 ðîêó ïðèéøëà ïîä³ÿ, ùî ïîòðÿñëà ö³ëèì Ëüâîâîì:
ñòàðà ðàòóøåâà âåæà ïîïîëóäí³ çàðèñóâàëàñÿ é î ãîäèí³ ÷âåðòü íà ñåìó
âå÷îðîì ç âåëèêèì òð³ñêîòîì çàâàëèëàñÿ. Íàïåðåä âæå îïîðîæíåíî
ðèíîê ç ëþäåé, àëå âñå-òàêè ó çâàëèùàõ ïîãèá òðóáà÷, äâîõ æîâí³ð³â ³
ê³ëüêîõ ðîá³òíèê³â”.
². Êðèï’ÿêåâè÷
"²ñòîðè÷í³ ïðîõîäè ïî Ëüâîâ³"
Ç îòîãî äíÿ ñóðåìíîãî, ÿê çàâàëèâñÿ ðàòóø,
óñå íàâ³êè çâàæåíå ³ âïèñàíå â àðõ³â:
“Ïîíåñåíî ó ëþäíîñòè íå òàê âåëèêó âòðàòó:
ïîãèá òðóáà÷, äâîõ æîâí³ð³â, ê³ëüêîõ ðîá³òíèê³â”.
Ìàëåíüêà àïîêàë³ïñà íà ðèíêîâîìó ïëÿö³:
ç ðîçïóêè ïîç³õíóëî òðàã³÷íå ì³ñòî Ëüâ³â,
ìîâ ãåð òàºìíèé ðàäíèê íàä àðêóøåì ðåëÿö³¿:
îäèí òðóïà÷,
òâîõ øîôí³ð³â,
ê³ëüêîõ ðîï³òíèê³ô.
dzáðàëè âäîâàì íà ñâ³÷êè, à ìàòåðÿì íà ë³êè.
ijòåé çàáðàëè â ³íòåðíàò íà âóëèöþ Ñèð³ò.
Íà ïîìèíêàõ áóÿëà ÷åðíü ³ ìàíäð³âí³ êàë³êè
³ ãóïàâ êóñêàìè î áðóê óâåñü êàë³÷èé ð³ä
(³ êîæåí ÷åñíî ¿â, ³ ïèâ, ³ ïëàêàâ ÿê óì³â:
ïîãèá òðóáà÷, äâîõ æîâí³ð³â, ê³ëüêîõ ðîá³òíèê³â).
Ïîõîâàí³ ï³ä âåæåþ, âîíè ââ³éøëè â êîìîðè,
äå ñâ³òëî ìðå ³ òâåðäíå êðîâ, äå âæå íå ÷óòè ç òüìè,
ÿê íà ìàéäàíàõ ³ â øèíêàõ ðåâå æèòåéñüêå ìîðå.
Òàì ³íøå ñâ³òëî — ³ âîíî á³ë³º íàä ê³ñòüìè.
Âîíè ç³éøëè â ï³äçåìíó õëàíü, íåìîâáè â ³íøå ì³ñòî, —
¯õ íå ëþáèëè íà çåìë³ é çàáóëè ñåðåä õìàð.
²øîâ ïîïåðåäó òðóáà÷.
³í äóâ íàòõíåííî é ÷èñòî —
òàê í³áè íå òðóáó òðèìàâ, à âîãíÿíèé ë³õòàð.
Êîëè æ ïîñìåðòí³ î÷³ â íèõ ç³òë³ëè, ìîâ îäåæà,
Âîíè çëÿãëè íà äíî êàì³íü — ïëå÷å êîëî ïëå÷à,
Ëèø íå âãàâàâ, ÿê äæåðåëî, ³ âèðîñòàâ, ÿê âåæà,
Òàºìíèé ³ õðèïêèé ñèãíàë — â³äîçâà òðóáà÷à.
ÄÈÄÀÊÒÈ×ÍÀ ÂÈÑÒÀÂÀ  ÒÅÀÒв ÁÎÃÓÑËÀÂÑÜÊÎÃÎ
“Âåëèêå âðàæ³ííÿ ó Ëüâîâ³ çðîáèëî òå, ÿê îäèí ³ç àêòîð³â â³äêðèâ
äîìîâèíè ç ëþäñüêèìè ê³ñòÿêàìè, — ïðè ïåðåáóäîâ³ êîñòåëà íà
òåàòð çàáóòî óñóíóòè ç ï³äçåìåëëÿ äàâí³õ ïîê³éíèê³â…”
². Êðèï’ÿêåâè÷
"²ñòîðè÷í³ ïðîõîäè ïî Ëüâîâ³"
Ïàíîâå ïóáë³êà, äëÿ òðåïåòó ³ ìëîñò³,
äëÿ ãîñòðîòè ³ ñâ³æîñò³ â ñåðöÿõ
ðåïðåçåíòóºì ï³äçåìåëüí³ êîñò³.
Ïàíîâå, âñ³ ìè õîäèì ïî ìåðöÿõ,
ÿê ïî ìîñòàõ. Âîíè ëåæàòü ï³ä íàìè,
òâåðä³, ìîâ ï³äìóð³âêè ó äîìàõ, —
ðîñòóòü óíèç íåâèäíèìè âîãíÿìè.
Ïðîéì³òüñÿ ñâ³òëîì íèöèõ êîñòîìàõ…
Ðîçê³øíî âàì ó ëîæ³, ìîâ íà ëîí³,
íà ãàëåðåÿõ — òóï³ò ³ àíøëàã,
âè òàê áóðõëèâî ïëåùåòå â äîëîí³,
íåìîâáè âèíí³ â ñìåðò³ á³äîëàõ…
Ïàíîâå, öèòü!
(Ñò³êຠâîñêîì ëþñòðà…)
Ìåðö³ ìåðöÿìè, ¿ì íå â ãîëîâ³.
À ìè — ìîâ ëèøà¿ íà ò³ë³ ëþäñòâà —
Ãîëîäí³, ´åí³àëüí³ ³ æèâ³.
Òîæ ïîðÿòóéòå íàñ! ³ ëîðíåòóéòå
Õóäó é áåçêðîâíó øê³ðó ´àëàòåé.
Ïîäàéòå õë³áà, ðàíè ïîáèíòóéòå —
ïàíîâå, âñ³ ìè ñõîæ³ íà ëþäåé,
ç³ãðàâøè êîðîë³â ³ ïðèíö³â êðîâ³,
ó âèöâ³ëèõ ïëàùàõ, ìîâ ó ì³øêàõ,
ï³äåì ó òüìó — â ìàíñàðäè âå÷îðîâ³ —
³ ñïàòè ïîëÿãàºì íà äîøêàõ…
ÍÀزÏÒÓÂÀÍÍß Â²Ê²Â
“ 1885 ð. Ôðàíö-Éîñèô â³äâ³äàâ çíîâó
Çàìîê ó âå÷³ðí³é ïîð³, â êàâàðí³ ãîñòèëà
éîãî øëÿõòà, ç áàëüêîíó êàâàðí³ ö³ñàð îã-
ëÿäàâ
³ëþì³íàö³þ Ëüâîâà íà éîãî ÷åñòü”.
². Êðèï’ÿêåâè÷
"²ñòîðè÷í³ ïðîõîäè ïî Ëüâîâ³"
̳é ö³ñàðþ, õâàëà òîá³ — ÿêà ùàñëèâà íàö³ÿ,
ùî òè ñòóïèâ íà íàø ï³ñîê âå÷³ðíüî¿ ïîðè.
Êóùåì íåáåñíèì çàöâ³ëà ÿñíà ³ëþì³íàö³ÿ,
îñòðîãè â òåáå ñð³áëÿí³. Òè äèâèøñÿ ç ãîðè.
² äèì ðàêåòíèöü î÷³ ¿ñòü — ÿêå ïàëêå çâîðóøåííÿ!
Ó öåðåìîí³ìàéñòðà ç íàïðóãè êàðê óïð³â.
Ìè âñ³ ãîòîâ³ õî÷ íà ñìåðòü, ìîâ ïîñïîëèòå ðóøåííÿ,
³ ñëüîçè êàïàþòü ç î÷åé ãèöë³â òà øàíäàð³â.
(Íàø çàãóì³íîê ñòàâ ÿê ñàä. Ïåòàðäàìè ³ áîìáàìè
îáñòð³ëÿíî íåáåñíå äíî äëÿ á³ëüøî¿ êðàñè.
Îðêåñòðè â³ääàíî ðåâëè òðîìáîíàìè ³ òðîìáàìè,
Ïî⳿ ïðàãëè íå´ë³æå ³ ïóäðèëè íîñè).
²ëþì³íàö³ÿ! Îðêåñòð! Âîëàºìî ³ ãðàºìî —
ö³ñàðñüêà äîëÿ — íà÷å ñô³íêñ, ³ ùî âîíà ïîøëå? —
÷óìó, ïîæåæó ÷è â³éíó, íåá³æ÷èêà â Ñàðàºâî,
òîæ âåñåëèñÿ, ö³ñàðþ, òè ùå äèòÿ ìàëå!
Ùå ìàºø á³ëîãî êîíÿ ³ êàïåëþõà ç ïåðàìè,
òâåðäèíÿ âëàäè, ìîâ ãîð³õ, ³ìïåð³ÿ áåç ìåæ,
òàºìíî â³øàºø êîãîñü, îáäóðþºø ïàïåðàìè,
³ äå ùå òîé äâàäöÿòèé â³ê, â ÿêîìó òè ïîìðåø?..
|
|