Болєслав Лєсьмян, Пісня про птаха і тінь

У  воді  ставка  відбитий,
Птах  ширяє  в  небесах,  –  
Дивним  льотом,  вихром  мітить
Він  туди-сюди  свій  шлях.
І  задивленому  в  воду
Крізь  тростинну  загороду
Бачиться  мені  –  над  краєм
Він  за  мене  так  літає
В  небі,  як  у  сні,  безстрасно,  –
Тут  і  всюди  –  одночасно!..  
Так,  за  мене,  бо  вріс  духом
Я  у  землю,  серцем  в  скруху
Сліз,  що  з  зір  ідуть  в  зіниці
Тим,  хто  тут  в  моїй  світлиці
Невідомо  звідки  є,  –
Кожний  миттю  в  стрій  стає!..

І  коли  тінь  крила  сірі
В  млі  тягає  там  і  сям,
Для  дерев  себе  в  офіру
Віддає  –  дерева  ж  нам;
Перед  лісом  я  в  задумі,
Де  шум  –  часом,  а  час  –  шумом;
З  небажанням  уявляю,
Що  за  мене  сни  міняє;
Від  сосни,  від  дуба  тіні
У  весняній  далечіні!
Так,  за  мене,  бо  не  в  змозі
Тінню  впасти  на  дорозі,
Щоб  дух  ніс  в  імлу  чужинну
Подобизну  квітів  тінну
Й  кидать  в  пору  вітрову
Кшталт  дерев  на  мураву!..

Птах  –  у  небо,  тінь  –  в  тумани,
Похоронний  хід  так  рано
Йде  по  вулиці  тепер!..
Так  не  так  –  в  чужі  країни,
А  я  бачу  в  тім  провину,  –
Мов  за  мене  хтось  помер!..
Хтось  чужий  на  тому  місці,
У  труні,  як  у  колисці,
Духом  піднятий  над  світом,
Наче  з  хати  димом  витим,
Йде  із  чорних  кіл  розкотом,
Власне  мовби  з  поворотом;
Так,  за  мене,  що  заклятий
В  сад  троянди  йду  зривати,
Не  спішу  до  тисяч  входів,
До  імли,  що  місяць  родить.
Не  спішу,  в  собі  закритий,
Загубившись  цілковито,
І  так  прагну  снів  без  цілі,
Що  мені  у  тім  привіллі
І  не  жаль  чомусь,  і  жаль  –  
Тих,  хто  йде  за  мною  в  даль!

Boleslaw  Lesmian
Pieśń  o  ptaku  i  o  cieniu  

Gdy  -  pod  brzeg  odbity  stawem  -
Po  niebiosach  płynie  ptak,
Tajnią  lotu,  wichru  zjawem
Kołysany  w  przód  i  wspak  –
Wpatrzonemu  w  staw  pod  brzegi
Przez  ruchliwe  trzcin  szeregi
Zdaje  mi  się  wobec  świata,
Że  on  za  mnie  tak  odlata,
W  niebie,  w  trzcinie  mknąc,  jak  we  śnie,
Tu  i  ówdzie  -  jednocześnie!...
Za  mnie,  za  mnie,  com  wrośnięty
Duchem  -  w  ziemię,  sercem  -  w  męty
Łez,  wyciekłych  z  gwiazd  w  źrenice
Tym,  co  weszli  w  mą  świetlicę
Nie  wiadomo  -  jak  i  skąd  -
I  stanęli  nagle  w  rząd!...

I  gdy  cień  swe  skrzydła  szare
Włóczy  we  mgle  tam  i  sam,
Oddający  na  ofiarę
Siebie  -  drzewom,  drzewa  -  nam  -
Stojącemu  popod  lasem,
Gdzie  czas  -  szumem,  a  szum  -  czasem,
Zdaje  mi  się  od  niechcenia,
Że  on  za  mnie  sny  odmienia,
To  od  dęba,  to  od  sosny
Wydłużony  w  bezmiar  wiosny!
Za  mnie,  za  mnie,  co  nie  mogę
Nikłym  cieniem  paść  na  drogę,
By  nieść  duchem  w  mgieł  obczyznę
Dziwną  kwiatów  podobiznę
I  pod  wiatru  miotać  wiew
Na  murawę  -  kształty  drzew!...

Ptak  -  w  niebiosy,  cień  -  w  mgławicę,
Pogrzeb  sunie  przez  ulice,
Przez  ulice  -  wzdłuż  i  wskroś!...
Tak  i  nie  tak  -  w  inne  kraje,
A  mnie  z  dala  się  wydaje,
Ze  to  za  mnie  umarł  ktoś!...
Ktoś  mi  obcy,  a  już  -  bliski
W  trumnie,  cichszej  od  kołyski,
Duchem  wzbity  ponad  światy
Na  kształt  dymu  z  mojej  chaty,
Idzie  z  czarnych  kół  turkotem,
Jakby  właśnie  szedł  z  powrotem
Za  mnie,  za  mnie,  co  -  zaklęty  -
Róż  zrywaniem  pochłonięty,
Zwlekam  wciąż  u  wnijść  tysiąca
Do  tych  mgieł  za  mgłą  miesiąca,
Zwlekam,  w  sobie  zapodziany,
Zapatrzony,  zasłuchany
I  tak  żądny  snów  bez  celu,
Ze  mi  oto  w  mym  weselu
Ani  nie  żal,  ani  żal
Tych,  co  za  mnie  idą  w  dal!...

адреса: https://www.poetryclub.com.ua/getpoem.php?id=1035803
Рубрика: Лірика кохання
дата надходження 19.03.2025
автор: Валерій Яковчук