Ïðî÷èòàíèé :  403
|
Òâîð÷³ñòü |
Á³îãðàô³ÿ |
Êðèòèêà
ÌÀÇÅÏÀ IX
Âñå ñòåï ³ ñòåï… ²ìëó í³ìóþ
Ïðîì³ííÿ ðâå â ðàíêîâ³é ìë³,
² äàëü äâîõ âåðøíèê³â ìàëþº
Íà òë³ áàãðÿíî¿ çîð³.
Âîíè ëåòÿòü, íåìîâ ëåëåêè,
Ñòîìèâñÿ ñòðàøíî ç íèõ îäèí.
Çà íèìè ÷óòü ãëóõèé, äàëåêèé
² çáðî¿, ³ êîïèò³â äçâ³í.
Âñå áëèæ÷å â³í… ² âñå ñóìí³øå
Îêñàíà äèâèòüñÿ â áëàêèòü…
ϳä íåþ ê³íü òàê âàæêî äèøå,
² ñïîòèêàºòüñÿ, é õðèïèòü.
À õàí âñå áëèæ÷å… ×óòè êðèêè…
Éîãî çàã³í ó ëüîò³ äèê³ì
Ïðîòîðè ðâå… Ñè⳺ ìëà.
Îêñàí³ ñåðöå ìóêè òèñíå…
² äçâîíîì ðàä³ñíèì ñòð³ëà
Óæå ñï³âຠñìåðò³ ï³ñíþ…
Çà íåþ äðóãà… Áåç ê³íöÿ
Âîíè ëåòÿòü æàãó÷èì ðîºì,
Ñï³âàþ÷è íàä ãîëîâîþ,
² âñå ñòðàøí³øå ï³ñíÿ öÿ
Òî ï³ä³éìàºòüñÿ, òî òàíå
² ïðîïàäຠáåç ñë³äà…
Ìàçåïà ì÷èòü ³ íà Îêñàíó
Ç æóðáîþ ñêîñà ïîãëÿäà.
Ñï³âàþòü ñòð³ë êðóãîì ðî¿…
Îñü ê³íü çàõåêàíèé ¿¿
Ñï³òêíóâñÿ íà îáèäâ³ íîãè
É ïî÷àâ õèëèòèñÿ íàá³ê…
² ïîâíèé ñìåðòíî¿ òðèâîãè
Ïðîòÿâ äàë³íü Îêñàíè êðèê.
Âîíà ëèöå ñõèëèëà á³ëå
Êîíåâ³ â ãðèâó, âïàëà ç íèì,
Ñòð³ëà â ñïèí³ ¿é çàòðåìò³ëà
ʳíöåì ðîçäâîºíèì ñâî¿ì…
ͳ÷îãî á³ëüøå ¿é íå òðåáà.
É ñïèíèâ êîíÿ ñâîãî Ìàçåïà.
“Óìåðòè ç íåþ!” — äóìà â³í.
Òî ÷èé, òî ÷èé ëåòèòü çàã³í,
Ïîä³áíèé äî âàæêî¿ õìàðè?..
×îìó ñïèíèëèñÿ òàòàðè
É çàìîâê ïîá³äíèé ¿õí³é ñì³õ?
Íåâæå çëÿêàâ Ìàçåïà ¿õ?
Íàä ïîëåì â³òåð òóæíî ëèíå
² ñõîäèòü ñîíöå. Áóäå á³é.
Òî çàïîðîæö³â ç Óêðà¿íè
Âåäå âóñàòèé êóð³ííèé.
Çà á³äíèõ ñåñòåð, ìàòåð³â,
Çà ïîíåâîëåíèõ áðàò³â,
Çà ñïàëåí³ áåçæàëüíî õàòè
Â³í ¿õ âåäå â îãîíü â³äïëàòè,
Ñòàðèé, òà ç ñåðöåì ìîëîäèì,
Íà äèêèé, íåïîê³ðíèé Êðèì.
Âñå ñòåï ³ ñòåï. Áåç êðèêó é ìîâè
Ì÷èòü êîçàê³â ñòðàøíà ï³äêîâà
Òóäè, äå êðîâ íå ñïèíèòü á³ã,
Äå ãð³çíî æäóòü òàòàðè ¿õ…
Âîíè ñòîÿòü çàë³çíèì ëàäîì,
Ç-ï³ä áð³â ãîðÿòü ¿õ î÷³ çë³,
² ëëºòüñÿ ñîíöå âîäîñïàäîì
Íà ¿õ îãîëåí³ øàáë³…
Õàé íå îäèí íà ö³é çåìë³
Âïàäå, ³ î÷³ ï³ä ÷àäðîþ
Çàïëà÷óòü òåïëîþ ñëüîçîþ, —
Çà òå âãîð³, äå íåáà ìóòü,
Ïîê³ðí³ ãó𳿠¿õ æäóòü.
¯ì Àçðà¿ë â³ä÷èíèòü áðàìó
Òóäè, äå ìóçèêà, äå ñï³â…
² âèòÿãíåíèìè øàáëÿìè
Âîíè ñòð³÷àþòü êîçàê³â…
Çà âäàð óäàð, ³ ñìåðòü, ³ ìóêà
Îá ò³ëî ñòàëü òàê òóïî ñòóêà,
 îäí³é þðá³ ñâî¿ é ÷óæ³…
Ìîâ ï³ñëÿ äîâãî¿ ðîçëóêè
Çóñòð³ëèñÿ òîâàðèø³,
Âåñåë³ ëèöàð³ ïðèãîæ³,
É íàö³ëóâàòèñÿ íå ìîæóòü…
Âæå êîí³ ì÷àòü áåç âåðõ³âö³â,
Ùî îñ³äëàëè ¿õ âîñòàííº
×óæèì íà ñëüîçè ³ íà æàõ,
² ìàðíî êëè÷å ¿õ ³ðæàííÿ
Ñâî¿õ ñîðàòíèê³â â áîÿõ.
 êðîâ³ ðóáàºòüñÿ Ìàçåïà,
Íàâêîëî âñå, íåìîâ ïîæàð…
² ëèöàð³ ÷óáàò³ ñòåïó
Âñå äóæ÷å òèñíóòü íà òàòàð,
Ç áîê³â îáõîäÿòü ¿õ… ͳêîãî,
ͳêîãî âèïóñòèòü… “Æèâîãî
Õâàòàéòå õàíà! Ãåé, õâàòàé!”
Ãîðèòü êëèíê³â êðèâàâèé ãàé…
² ðàïòîì øàáëÿ êóð³ííîãî
Ç ðóêîþ âïàëà íà äîðîãó,
Ñòàâ ãàñíóòü ç³ð éîãî øâèäêèé…
² çàõèòàëèñü êîçàêè…
Îñëàá ¿õ òèñê… Òàòàðñüêó çáðîþ
Âæå íå çëàìàòü ñüîãîäí³ ¿ì.
² äæóðà âèâ³â ç êîëà áîþ
Êîíÿ ç íåñòÿìíèì êóð³ííèì.
Âæå êîçàêàì íå áà÷èòü Êðèìó,
Òàì, çà ãîðàìè ãîëóáèìè…
² âàë ÷óá³â, ÿê â áóðþ ñàä,
Ïî÷àâ êîòèòèñÿ íàçàä,
Ìîâ çàõèòàëèñü äàë³ ñòåïó…
 öþ ìèòü æàõëèâó êðèê Ìàçåïè
Íîâó åíåðã³þ á³éöÿì
Óëèâ. “Äî ìåíå, òîâàðèñòâî!”
² êîí³ áóðÿíîþ ðèñòþ
Ïîì÷àëè ç êîëà êîçàê³â,
Ùî âæå ñòèñêàëèñÿ ãðîçîâî…
Óäàð! Óäàð! ² çíîâ, ³ çíîâó
Âïàâ íà Ìàçåïó… Ñâ³ò õèòíóâñü…
Òà ê³íü ï³ä íèì íå ñïîòèêíóâñü…
Éîãî çà ïîâ³ä õòîñü ðóêîþ
É Ìàçåïó âèâ³â ç ïåêëà áîþ.
Êîëè æ ðîçêðèâ ç³íèöü îãí³, —
Öå ùî òàêå? Î äîáð³ ëþäè!
Ìàëåíüêèé äÿê ç õðåñòîì íà ãðóäÿõ
Ëåò³â ç íèì ïîðó÷ íà êîí³…
Òà çíîâ íàñêî÷èëè òàòàðè.
Äîùåì ïîñèïàëèñü óäàðè,
Áóëî ëèø ÷óòü: òóïó-òóïó!..
² äîâãî ãíàëèñÿ òàòàðè
Çà êîçàêàìè ïî ñòåïó.
Çàéøëî âæå ñîíöå. Çîð³ íåáî
Ïîâîë³ âêðèëè áåç äîð³ã.
Àëå ùå äîâãî ÷óâ Ìàçåïà
Ïîãîí³ êðèêè â òèøèí³…
Äæåðåëî: "²âàí Ìàçåïà", Êè¿â, "Ðàä.ïèñüìåííèê", 1991.
|
|
