Ïðî÷èòàíèé : 1961
|
Òâîð÷³ñòü |
Á³îãðàô³ÿ |
Êðèòèêà
Ïåðåáåíäÿ
Ïåðåáåíäÿ ñòàðèé, ñë³ïèé,
Õòî éîãî íå çíàº?
³í óñþäè âåøòàºòüñÿ
Òà íà êîáç³ ãðàº.
À õòî ãðàº, òîãî çíàþòü
² äÿêóþòü ëþäå:
Â³í ¿ì òóãó ðîçãàíÿº,
Õîòü ñàì ñâ³òîì íóäèòü.
Ïîï³äòèííþ ñ³ðîìàõà
² äíþº é íî÷óº;
Íåìà éîìó â ñâ³ò³ õàòè;
Íåäîëÿ æàðòóº
Íàä ñòàðîþ ãîëîâîþ,
À éîìó áàéäóæå;
Ñÿäå ñîá³, çàñï³âàº:
“Îé íå øóìè, ëóæå!”
Çàñï³âຠòà é çãàäàº,
Ùî â³í ñèðîòèíà,
Ïîæóðèòüñÿ, ïîñóìóº,
Ñèäÿ÷è ï³ä òèíîì.
Îòàêèé-òî Ïåðåáåíäÿ,
Ñòàðèé òà õèìåðíèé!
Çàñï³âຠïðî × à ë î ã î-
Íà Ã î ð ë è ö þ çâåðíå;
Ç ä³â÷àòàìè íà âèãîí³ —
Ãðèöÿ òà âåñíÿíêó,
À ó øèíêó ç ïàðóáêàìè —
Ñ å ð á è í à, Ø è í ê à ð ê ó
Ç æîíàòèìè íà áåíêåò³
(Äå ñâåêðóõà çëàÿ) —
Ïðî òîïîëþ, ëèõó äîëþ,
À ïîò³ì —Ó ã à þ;
Íà áàçàð³ — ïðî Ë à ç à ð ÿ,
Àáî, ùîá òå çíàëè,
Òÿæêî-âàæêî çàñï³âàº,
ßê ѳ÷ ðóéíóâàëè.
Îòàêèé-òî Ïåðåáåíäÿ,
Ñòàðèé òà õèìåðíèé!
Çàñï³âàº, çàñ쳺òüñÿ,
À íà ñëüîçè çâåðíå.
³òåð ⳺-ïîâ³âàº,
Ïî ïîëþ ãóëÿº.
Íà ìîãèë³ êîáçàð ñèäèòü
Òà íà êîáç³ ãðàº.
Êðóãîì éîãî ñòåï, ÿê ìîðå
Øèðîêå, ñèí³º;
Çà ìîãèëîþ ìîãèëà,
À òàì — ò³ëüêî ìð³º.
Ñèâèé óñ, ñòàðó ÷óïðèíó
³òåð ðîçâ³âàº;
Òî ïðèëÿæå òà ïîñëóõà,
ßê êîáçàð ñï³âàº,
ßê ñåðöå ñ쳺òüñÿ, ñë³ï³ î÷³ ïëà÷óòü...
Ïîñëóõà, ïî⳺...
Ñòàðèé çàõîâàâñü
 ñòåïó íà ìîãèë³, ùîá í³õòî íå áà÷èâ,
Ùîá â³òåð ïî ïîëþ ñëîâà ðîçìàõàâ,
Ùîá ëþäå íå ÷óëè, áî òî áîæå ñëîâî,
Òî ñåðöå ïî âîë³ ç áîãîì ðîçìîâëÿ,
Òî ñåðöå ùåáå÷å ãîñïîäíþþ ñëàâó,
À äóìêà êðàé ñâ³òà íà õìàð³ ´óëÿ.
Îðëîì ñèçîêðèëèì ë³òàº, øèðÿº,
Àæ íåáî áëàêèòíå øèðîêèìè á'º;
Ñïî÷èíå íà ñîíö³, éîãî çàïèòàº,
Äå âîíî íî÷óº, ÿê âîíî âñòàº;
Ïîñëóõຠìîðÿ, ùî âîíî ãîâîðèòü,
Ñïèòà ÷îðíó ãîðó: «×îãî òè í³ìà?»
² çíîâó íà íåáî, áî íà çåìë³ ãîðå,
Áî íà ¿é, øèðîê³é, êóòî÷êà íåìà
Òîìó, õòî âñå çíàº, òîìó, õòî âñå ÷óº:
Ùî ìîðå ãîâîðèòü, äå ñîíöå íî÷óº.
Éîãî íà ñ³ì ñâ³ò³ í³õòî íå ïðèéìà.
Îäèí â³í ì³æ íèìè, ÿê ñîíöå âèñîêå.
Éîãî çíàþòü ëþäå, áî íîñèòü çåìëÿ;
À ÿêáè ïî÷óëè, ùî â³í, îäèíîêèé,
Ñï³âà íà ìîãèë³, ç ìîðåì ðîçìîâëÿ,—
Íà áîæåº ñëîâî âîíè á íàñì³ÿëèñü,
Äóðíèì áè íàçâàëè, îä ñåáå á ïðîãíàëè.
“Íåõàé ïîíàä ìîðåì,— ñêàçàëè á,— ãóëÿ!”:
Äîáðå ºñè, ì³é êîáçàðþ,
Äîáðå, áàòüêó, ðîáèø,
Ùî ñï³âàòè, ðîçìîâëÿòè
Íà ìîãèëó õîäèø!
Õîäè ñîá³, ì³é ãîëóáå,
Ïîêè íå çàñíóëî
Òâîº ñåðöå, òà âèñï³âóé,
Ùîá ëþäå íå ÷óëè.
À ùîá òåáå íå öóðàëèñü,
Ïîòóðàé ¿ì, áðàòå!
Ñêà÷è, âðàæå, ÿê ïàí êàæå:
Íà òå â³í áàãàòèé.
Îòàêèé-òî Ïåðåáåíäÿ,
Ñòàðèé òà õèìåðíèé!
Çàñï³âຠâåñ³ëüíî¿,
À íà æóðáó çâåðíå.
[1839, Ñ.-Ïåòåðáóðã]
Äæåðåëî
|
|