Ïðî÷èòàíèé :  238
|
Òâîð÷³ñòü |
Á³îãðàô³ÿ |
Êðèòèêà
 ÎÐÑÜÊÓ
(Äî ñòîð³÷÷ÿ ç äíÿ ïåðåáóäóâàííÿ Ò.Ã. Øåâ÷åíêà
íà çàñëàíí³ â Îðñüê³é ôîðòåö³)
Çíàéä³òü íà êàðò³ Îðåíáóðã, -
Ñòåïè ³ ñóõî⳿,
Êîëèøí³é êðàé çàñëàííÿ, áóð.
Îêðà¿íà Ðîñ³¿!
Çíàéä³òü õðåáåò Óðàëüñüêèé ã³ð -
Êîðäîí ªâðîïè é À糿...
Òå÷å Óðàë ç ïðàäàâí³õ ï³ð,
Ïðî ÷îðíèé ÷àñ ðîçêàçóº:
- Äå ð³÷êà Îð â Óðàë âëèëà
Áðîäÿ÷èõ âîä íàâàëó, -
Ñòîÿëà òàì, ÿê äçüîá îðëà,
Ôîðòåöÿ Îðñüê. "ßìàí-Êàëà"
Êàçàõè Îðñüê ïðîçâàëè.
Áåçëþäíèé ñòåï... Âòå÷åø êóäè?
Êàçàëè: Îðñüê - êðàé ñâ³òó...
Ìèêîëà-öàð çñèëàâ òóäè
Êðàìîëüíèõ.
Ñêîâàíèé ñèäè
Áåç âîë³, áåç ïðèâ³òó.
Æèëè çàñëàíö³ â ÷óæèí³,
Øèíåëü ïðîêëÿâøè ñ³ðó.
Òóò áóâ Øåâ÷åíêî â çàñëàíí³ -
Çà òå, ùî çâàâ ãîñòðèòü â ò³ äí³
Ïðîòè öàðÿ ñîêèðó...
Òà öóð! Ïðî ÷àñ òîé íàâ³ñíèé
² çãàäóâàòü íå âàðòî...
Çóñòð³â íàñ Îðåíáóðã - æèâèé,
À íå çíà÷îê íà êàðò³.
Ðàäÿíñüêèì â³í æèâå æèòòÿì -
Íàïðóæåíî, ³ñêðèñòî,
Êóëüòóðíèé öåíòð, ìàÿê ñòåïàì...
³ò÷èçíà, êîìóí³ñòè
Îêðèëèëè öå ì³ñòî!
Íå ãëóõîìàíü ñòåï³â í³ìà, -
À êðàé çàâîä³â, âóç³â,
Ùî éäå ó íîãó ç óñ³ìà...
ͳäå îêðà¿íè íåìà
 Ðàäÿíñüêîìó Ñîþç³!
Äî Îðñüêà òðèñòà âåðñò. ² çíîâ
Îä ñïîãàä³â õîëîäíèõ
Ùåìèòü, áóíòóº â ñåðö³ êðîâ:
- Ïî öèõ ì³ñöÿõ Øåâ÷åíêî éøîâ
Åòàïîì, ÿê êîëîäíèê...
Éøîâ ï³øêè...
Íèí³ - ïî¿çäè
Äî Îðñüêà éäóòü ³ äàë³...
Çà í³÷ äî¿õàëè ñþäè, -
Àñôàëüò, åëåêòðèêà, ñàäè,
Äîì³â íîâ³ êâàðòàëè!
×è ìð³ÿòü ì³ã ïðî öå Êîáçàð?
Íå ñíèëîñÿ í³êîìó!..
Åëåêòðèêè â ñòåïó ïîæàð.
Çàâîä³â òðóáè àæ äî õìàð
 ñòåïó, êîëèñü ãëóõîìó.
Äèìè íà îáð³¿, äèìè,
Äçâ³í êðàí³â-åëåêòðè÷îê...
² âñå îöå ñòâîðèëè - ìè!
Ó ë³òíþ ñïåêó, â äí³ çèìè,
Çà ðîêè ï'ÿòèð³÷îê!
Ãóäê³â ³íäóñòð³àëüíèé ìàðø,
Òðàìâàé íîâåíüêèé äçåíüêà...
- Öå íàø ï³âäåííèé "Óðàëìàø",
Öå - "ͳêåëüêîìá³íàò", öå íàø
Ïàðê ³ìåí³ Øåâ÷åíêà!
Îñü - âóëèöÿ Áóä³âíèê³â, -
Êðàñèâà, îçåëåíåíà,
Îñü - ãîðîäîê Íàôòîâèê³â...
Ãðàí³òíèé Ëåí³í ðóêó çâ³â, -
²äåì ïðîñïåêòîì Ëåí³íà!
Ñòàðå óùåíò ðîçáèòî, âùåíò -
² ñë³ä òîé ïðîõîëîíóâ!
ª Îðñüê - ³íäóñòð³àëüíèé öåíòð...
(Â òåàòð³ äðàìè â öåé ìîìåíò
Éäå "Êîíñòàíòèí çàñëîíîâ").
Ìîñêâà ãîñòþº â öèõ äîìàõ.
Øêîëÿð ñõèëèâñü íàä ïàðòîþ...
ß ñëàâëþ òâîð÷èõ êðèë ðîçìàõ!
Ñîö³àë³çìó ñâ³ò â ñòåïàõ!
Êîìóí³ñòè÷íó ïàðò³þ!
Óðàë. Ïåðåñòóïàºì ì³ñò, -
Ç ªâðîïè âõîäèì â Àç³þ!
Óðàë-ð³êà íîâèé âæå çì³ñò
Ïðî ÷àñ íîâèé ðîçêàçóº.
- À äå æ, - ïèòàºìî, - ñòàðà
Ôîðòåöÿ ï³ä ãîðîþ? -
Ñòàðå ³ñòîð³ÿ ñòèðà!
Çîñòàëàñÿ ñàìà ãîðà
Ç äçâ³íèöåþ ñòàðîþ.
Äå ïëàö äëÿ ìóøòðè áóâ - òåïåð
Òåàòð íàòîì³ñòü, øêîëà...
Øåâ÷åíêà âóëèöÿ ³ ñêâåð...
²äå ç³ øêîëè ï³îíåð,
Êèïèòü æèòòÿ íàâêîëî!
***
 òåàòð³ - âå÷³ð. Ìîâ ð³äíÿ,
Óñÿ ãðîìàäñüê³ñòü ì³ñòà
³äçíà÷èëà ñòîð³÷÷ÿ ç äíÿ
Øåâ÷åíêîâîãî çàñëàííÿ,
×èÿ äóøà âîãíèñòà
Êàðàëàñÿ ó öèõ ì³ñöÿõ...
Ç òèõ ï³ð ïðîéøëî ñòîð³÷÷ÿ!
² îò ìè â Îðñüêó ó ãîñòÿõ.
Âøàíîâóºì âåëè÷÷ÿ
Òâîãî, Âêðà¿íî, çåìëÿêà:
Î äðóæáî ëåí³íñüêà äçâ³íêà!
É çäàëîñü ìåí³: â öþ ìèòü-òàêè -
Ñàì Ëåí³í ñëîâî â³çüìå
² ñêàæå íàì:
- Òðóä³âíèêè,
Ìè âñ³ ñüîãîäí³ çåìëÿêè
Ïî áóä³âíèöòâó êîìóí³çìó!
Îðñüê, 1948
|
|
